Elinde Greenpeace dergisi dagitan killi tüylü abilik degil bir kac rakam hesaplama vb... asagidakiler.
Okumaya baslamadan once bilmemiz gerekenler.
a-Dunya nufusu yaklasik olarak 6.5 milyar insan
b-Ortalama bir dunyali yaklasik olarak yilda 6500-7000 USD para kazaniyor. Ve bu parayi tasarruf olsun, ev almak olsun, bakkaldan bir külah cigdem almak olsun bir sekilde harciyor.
c-Toplamda yilda donen para 45-50 trilyon dolar civari.
d-Bu paranin buyuk bir bolumu ABD+Avrupa+Japonya+Kanada'ya gidiyor. Yaklasik 1 milyarlik nufus 25-30 trilyon civarini aliyor bu paranin.
e-Bu tuketimde aslan payini kapanlar Amerikalilar, 350 milyon amerikan vatandasi yilda ortalama 35000 USD para kazaniyor ve harciyor. Avrupali daha cok kazaniyor gibi gorunsede daha fazla tuketemiyor cunku Avrupa'da tuketim metasi daha pahali. Yani Coni 10 USD'ye 10 big mac yerken Hans ayni parayla 5 big mac yiyebiliyor.
f-Karsi tarafta ise Latin Amerikalilar, Asyalilar ve Afrikalilar var ve bu taraftakiler hizla uruyorlar uretiyorlar ve zenginlesmeye basliyorlar. Biz de buradayiz mesela.
g-Ornek olarak Cin'i ele alirsak adamlarin nufus 1150 milyon ve 90 da 250 USD kazanirlarken artik 3500 USD sinirini zorluyorlar. Yani daha fazla tuketiyorlar.
Su andaki duruma iliskin kisa bilgi
a-Uretime odaklanmis ülkeler (Cin, Uzakdogu ulkeleri, Hindistan) surekli ticari fazla vererek potansiyellerini buyutuyorlar. harcayamadiklarini tasarrufa yoneltiyorlar.
b-Tuketime odaklanmis ulkeler (ABD, Avrupa) surekli ticari eksi vererek cepten yiyorlar. Su anda gecerli para birimleri, finans merkezleri, konusulan diller ve teknoloji ustunlugu bu ulkelerde.
c-Bir de uretmeden tuketebilen bok gibi para gelen ulkeler var. bunlarda petrol/dogalgaz ve maden zengini amcalar. Onlerine gelen herseyi simdilik satin aliyorlar.
Son 5 senede olanlar ve gelecege dair ipucu veren bilgiler
a-Az gelismis ulkeler 22 ceyrektir buyuyor. Gelismis ulkeler yerinde sayiyor.
b-Teknoloji rekabeti artik saniyelerle sinirli cunku bilgi paylasimi cok hizlandi. Az gelismis ulkeler teknoloji ureten ulkeler haline ya da teknoloji taklit eden ulkeler haline gectiler.
c-Uluslararasi gecerliligi olan metalar (altin/petrol) asiri degerlendi. Cunku ticari fazla veren ulkeler bu metalara yoneldiler.
Bundan sonra sizi 50 sene sonrasi icin makrodan mikroya goturmeye calisayim.
a-Az gelismis ulkedelerdeki insanlar yaklasik 50 sene sonra bu buyume hizlariyla,50 sene sonraki Amerika'yi yakaliyolar.Yani homojen olmasa da dunya gelir ortalamasi pozitif yonde daha dengeli olusuyor. Ama su anki tuketime bu adaletsizlikle yetemeyen dunya 50 sene sonra 10 milyar amerikaliyi nasil besler? Ve az gelismis ulkeler de tipki su anin amerikalisi gibi V8 motora, 10 big mace alismis olacaklar. Boynunda altin kolyeli, hummera binen filipinli goreceksiniz ya da kongolu.
b-Tuketmeye alismis ulkedeki adama "artik 10 big mac yeme 2 big mac ye" denilemeyecegine gore, tuketim aliskanliklarindan bir anda vazgecmesi istenemeyecegine gore gelismis ulkeler surekli kriz halinde bir ekonomi ile yasayacaklar. Ta ki su anin az gelismis ulkeleri ile denge noktasina kadar. Brad Pitt malikanesini bir Rus'a satacak, Angelina Jolie'nin Vietnamli evlatligi "anne keske ellemeseymissin beni, bak Vietnam ne kadar gelisti" diye serzeniste bulunacak.
Bu 50 sene nasil gececek, kim kime saldiracak, kim kimi satin alacak, hangi ulkeler bolunecek sindirilecek tamamen belirsiz. Ama tek gercek aliskanliklarimizdan artan ihtiyaclarimizi karsilamaya bu dunyanin yetmeyecegi.
Annem komur sobasi yakardi, babaannem kandil kullanirdi,dedem odun kirardi, babam ceketine 4 yama yaptirirdi. Ben bunlarin hic birisini yapmadim. Annemden daha cok komur tukettim, babanemin kullandigi gazyaginin 10 mislini harcadim, odun görmedim hayatimda hep genç odası aldık ve benim haftada farkli farkli giyebilecegim 4 ceketim var. Bu da 50 yil oncesinden bugune gelisimiz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder